حسابرسی داخلی

 حسابرسی داخلی سیستم های کنترل داخلی و رویه های حسابداری سازمان را ارزیابی می کند تا این اطمینان حاصل شود که آن ها بر اساس مقررات سازمان پیش می روند و گزارشات مالی دقیق و به موقع ارائه خواهند شد.وجود یک واحد حسابرسی داخلی درهر سازمانی بسیار تاثیر گذار خواهد بود و به بهبود عملکرد سیستم و اثر بخشی بیشترعملیات سازمان کمک مفیدی می کند.

 یکی از مهمترین نقش های حسابرسی داخلی ایجاد یک اطمینان به همراه آزادی نظر در خصوص رویه ها، ریسک مدیریت و کنترل های داخلی سازمان می باشد.

 آزادی نظر در واقع بدین معنا است که فرد حسابرس هیچگونه وابستگی به هیچ فرد یا جناحی را نداشته باشد و بتواند در خصوص چیزی که در واقیعت اتفاق افتاده نظردهد.

 همچنین حسابرسی داخلی به عنوان یک ابزار برای مدیریت عمل می کند و در هر زمان که نیاز بود با شناسایی مشکلات سازمان و اصلاح آن ها قبل از اینکه حسابرسان مستقل وارد سازمان شوند نسبت به رفع مشکلات اقدام می کند.

وظایف حسابرسان داخلی
حسابرسان وظیفه حرفه ای دارند که یک دیدگاه بی طرفانه و عینی ارائه دهند و آنها باید مستقل از عملیاتی که ارزیابی می کنند و به بالاترین سطح در یک سازمان که همان مدیران ارشد و مدیر عامل می باشند گزارش دهند. به طور معمول هیئت مدیره یا هیئت امنا، مسئول حسابداری یا کمیته حسابرسی هستند و برای موثر بودن فعالیت های حسابرسی داخلی باید افراد دارای شرایط، خبره و با تجربه باشند که بتوانند مطابق با آیین نامه های اخلاقی و استانداردهای بین المللی کار کنند.

اهمیت حسابرسی داخلی برای سازمان
حسابرسان داخلی با مسائلی سروکار دارند که اساساً برای بقا و شکوفایی هر سازمانی مهم است و برخلاف حسابرسان خارجی، آنها فراتر از خطرات و بیانیه های مالی، به موضوعات گسترده تری مانند شهرت سازمان، رشد، تأثیر آن بر محیط و نحوه برخورد با کارکنان خود می پردازند و در مجموع، حسابرسان داخلی به سازمانها برای موفقیت کمک می کنند.

این کار را از طریق ترکیبی از اطمینان و مشاوره انجام می دهند و قسمت اطمینان بخشیدن کار حسابرسان برای مدیران ارشد سازمان این است که این اطمینان را به آن ها بدهند که سیستم ها و فرآیندهای طراحی شده برای نگه داشتن سازمان به خوبی در حال کار هستند و اگر در جایی ایرادی وجود داشت حسابرسان برای کمک به بهبود آن سیستم ها و فرایندها در صورت لزوم، کمک مشاوره ای ارائه می دهند.

فرآیند های حسابرسی داخلی
حسابرسان داخلی به طور معمول یک واحد سازمانی را شناسایی می کنند و درکی از روند کنونی کنترل داخلی در آن را جمع آوری می کنند و آزمایشات میدانی را انجام می دهند.

 با کارمندان بخش در مورد موارد شناسایی شده صحبت می کنند و در نهایت یک گزارش حسابرسی رسمی تهیه می کنند و در اختیار مدیریت می گذارند. همچنین پس از ارائه گزارش با تحلیل آن به مدیریت کمک می کنند که بهترین تصمیم را جهت رفع مشکلات موجود بگیرند.

تکنیک های ارزیابی
تکنیک های ارزیابی این اطمینان را می دهد که یک حسابرس داخلی درک کاملی از روش های کنترل داخلی و اینکه آیا کارکنان از دستورالعمل های کنترل داخلی پیروی می کنند را جمع آوری می کند و برای جلوگیری از ایجاد اختلال در روند کار روزانه، حسابرسان با تکنیک های ارزیابی غیرمستقیم، مانند مرور نمودارهای جریان، کتابچه های راهنما، سیاست های کنترل داخلی و یا سایر اسناد موجود شروع می کنند.

نکته: اگر رویه های مستند کارساز نباشد ممکن است از روش گفتگوی مستقیم با کارمندان آن بخش استفاده شود.

روش های گزارشگری حسابرسی داخلی
گزارش حسابرسی داخلی شامل یک گزارش رسمی است و ممکن است شامل یک گزارش مقطعی اولیه یا یادداشتی باشد. گزارش موقت معمولاً شامل نتایج حساس یا قابل توجهی است که حسابرس فکر می کند بلافاصله هیئت مدیره باید از آنها مطلع شود.

 گزارش نهایی شامل خلاصه ای از رویه ها و تکنیک های مورد استفاده برای تکمیل حسابرسی، شرح یافته های حسابرسی و پیشنهادهایی برای بهبود کنترل های داخلی و رویه های کنترل است. 

گزارش رسمی به همراه مدیریت بازبینی می شود و توصیه هایی برای بهبود مورد بحث قرار می گیرد و برای اطمینان از اجرای توصیه های جدید و بهبود کارایی عملکرد، پیگیری بعد از مدتی لازم است.

تفاوت بین حسابرسی داخلی و حسابرسی مستقل
بین حسابرسی داخلی و حسابرسی مستقل چند تفاوت عمده وجود دارد که یکی از آن ها ارائه گزارش می باشد.

در حسابرسی مستقل مخاطب گزارش حسابرسی عموما سهامداران و به طور کل سودبران خارج سازمان هستند اما در حسابرسی داخلی مخاطب اصلی اعضای هیات مدیره و مدیران ارشد شرکت که اداره سازمان به عهده آن ها می باشد هستند. 

از دیگر تفاوت های آن می توان به هدف از ارائه گزارش اشاره کرد که در حسابرسی مستقل هدف از ارائه گزارش اعتبار دهی و اطمینان بخشی به سهاداران و سودبران از بابت گزارشات مالی می باشد و این در حالی است که در حسابرسی داخلی هدف اصلی ارزیابی و اطمینان دهی به هیات مدیره و مدیران ارشد جهت بهبود و اثر بخشی اداره سازمان، مدیریت ریسک و سیستم های کنترل داخلی می باشد.

 همچنین حسابرسی مستقل تنها گزارشات مالی و گزارشات ریسک های سازمان را در بر می گیرد اما در حسابرسی داخلی می توان به هر حوزه ای در سازمان که در فرآیند های مالی و اقتصادی نقش ایفا می کنند ورود کرد.

ارزیابی ریسک
وظیفه مدیریت این است که خطرات پیش روی سازمان را شناسایی کند و درک کند که در صورت عدم مدیریت موثر آنها بر تحقق اهداف تأثیر گذارد و مدیران باید درک کنند که سازمان با چه ریسکی مایل است با آن زندگی کند و برای اطمینان از عدم عبور از این محدودیت ها، کنترل ها و سایر محافظات را پیاده سازی کند.

برخی از سازمان ها اشتهای بیشتری برای خطر ناشی از تغییر روند و شرایط تجاری یا اقتصادی دارند  پس بنابراین تکنیک های حسابرسی داخلی از یک فرم مبتنی بر واکنش و کنترل به یک رویکرد فعال تر و مبتنی بر ریسک تغییر یافته است و این حسابرس داخلی را قادر می سازد تا نگرانی ها و فرصت های احتمالی آینده را فراهم کند و اطمینان، مشاوره و بینش را در مواردی که بیشتر مورد نیاز است فراهم کند.

نقش مهم حسابرسی داخلی برای سازمان 
حسابرسی داخلی با گزارش دادن به مدیریت اجرایی ریسک های مهم ارزیابی کرده و با اشاره موارد ضروری، به مدیران اجرایی و هیئت مدیره کمک می کند تا نشان دهد که آنها از طرف سودبران خود سازمان را به طور موثر مدیریت می کنند.

این در بیانیه ماموریت حسابرسی داخلی خلاصه می شود که می گوید نقش حسابرسی داخلی افزایش و محافظت از ارزش سازمانی با ارائه اطمینان، هدف و مشاوره و بینش مبتنی بر ریسک است. از این رو حسابرسان داخلی همراه با مدیریت اجرایی، مدیریت غیر اجرایی و حسابرسان خارجی بخشی مهم از سطح بالای حاکمیت هر سازمان هستند.

بدون شک حسابرسی داخلی می تواند در بهبود عمکرد هر سازمانی تاثیر گذار باشد و از این طریق تصمیم گیری مدیران نیز موثرتر و با نگاه به آینده صورت خواهد گرفت.